اصطلاحات تخصصی نرم افزاری گوشی های موبایل را بهتر بشناسیم

وقتی صحبت از تعمیرات نرم افزاری گوشی های موبایل می شود، اصطلاحات زیادی مثل رام، فریمور، فلش یا کاستوم رام به گوشمان می خورد. برای افراد مختلف این کلمات می تواند عجیب و گیج کننده باشد. اما اگر کمی با آنها آشنا شوید، خیلی راحت تر می توانید مشکلات دستگاه را شناسایی کنید و هنگام دانلود یا نصب فایل ها از اسنپ بوت، سردرگم نشوید.

در ادامه، به زبان ساده مهم ترین اصطلاحات نرم افزاری موبایل را بررسی می کنیم.

اصطلاحات تخصصی تلفن های همراه

سیستم عامل:

رام (ROM)

رام در واقع همان سیستم عامل گوشی است. هر دستگاه یک رام رسمی یا Stock ROM دارد که توسط شرکت سازنده منتشر شده. اگر این رام آسیب ببیند یا کاربر بخواهد آن را تغییر دهد، می تواند رام دیگری روی گوشی نصب کند. رام در واقع پایه اصلی کارکرد گوشی به حساب می آید.

فریمور (Firmware)

فریمور مجموعه ای از فایل های سیستمی است که علاوه بر سیستم عامل، شامل درایورها و نرم افزارهای پایه ای گوشی می شود. وقتی گوشی فلش می شود، در واقع این فریمور دوباره نصب می شود تا مشکلات نرم افزاری برطرف شوند و دستگاه مثل روز اول کار کند.

فلش (Flash)

فلش کردن یعنی نصب دوباره رام یا فریمور روی گوشی. این کار معمولا زمانی انجام می شود که گوشی دچار ویروس یا مشکلات نرم افزاری شده باشد یا روی لوگو گیر کرده باشد و یا کاربر بخواهد نسخه جدیدی از اندروید را نصب کند. فلش می تواند هم با رام رسمی انجام شود و هم با کاستوم رام

کاستوم رام (Custom ROM)

کاستوم رام نسخه ای غیر رسمی از اندروید است که توسط توسعه دهندگان مستقل ساخته می شود. این رام ها امکانات بیشتری دارند. مثلا می توانند ظاهر گوشی را تغییر دهند، سرعت آن را افزایش دهند یا محدودیت های نسخه اصلی را از بین ببرند. اما باید توجه داشت که کاستوم رام ها ریسک بیشتری نسبت به رام رسمی دارند و باید با احتیاط از آنها استفاده کرد.

دسترسی و امنیت:

روت (Root)

روت کردن یعنی باز کردن قفل های سیستمی گوشی اندروید و دسترسی کامل به فایل های اصلی آن. وقتی گوشی روت می شود، می توانید برنامه های سیستمی را حذف کنید، تغییرات پیشرفته انجام دهید یا حتی عملکرد سخت افزار را تغییر دهید. اما این آزادی عمل باعث می شود که امنیت گوشی پایین بیاید و گارانتی دستگاه باطل شود.

جیلبرک (Jailbreak)

جیلبرک مخصوص گوشی های آیفون است و می توان آن را نسخه iOS روت کردن دانست. با جیلبرک می توانید اپلیکیشن هایی نصب کنید که در اپ استور وجود ندارند یا محدودیت های اپل را دور بزنید. درست مثل روت در اندروید، جیل برک هم خطرات امنیتی و ناپایداری سیستم را به همراه دارد.

FRP (Factory Reset Protection)

FRP یک قابلیت امنیتی در اندروید است که بعد از ریست فکتوری یا فلش، گوشی را به اکانت گوگل قبلی دستگاه، متصل می کند. به این ترتیب اگر گوشی دزدیده شود، بدون وارد کردن حساب گوگل اصلی قابل استفاده نخواهد بود. این ویژگی برای جلوگیری از سوءاستفاده طراحی شده است.

DRK (Device Root Key)

DRK یک کلید امنیتی منحصر به فرد در گوشی های سامسونگ است که نقش مهمی در احراز هویت و رمزگذاری دستگاه دارد. اگر این کلید آسیب ببیند یا از بین برود، گوشی معمولا روشن نمی شود و روی لوگوی سامسونگ گیر می کند. در چنین شرایطی تنها راه حل، فلش کردن فایل مخصوص DRK است تا گوشی دوباره قابل استفاده شود.

فنی و تخصصی:

QCN

QCN یک فایل پیکربندی مخصوص گوشی هایی با چیپست کوالکام است. اگر بعد از فلش گوشی دچار مشکل آنتن، شبکه یا سریال شود، می توان با ترمیم QCN این مشکلات را برطرف کرد و گوشی را دوباره به شبکه متصل کرد.

ENG (Engineering Firmware)

فریمور مهندسی شده یا ENG نسخه ای ویژه برای تست و عیب یابی است که بیشتر توسط تعمیرکاران حرفه ای استفاده می شود. این نسخه امکاناتی دارد که در رام های عادی وجود ندارد و به متخصصان اجازه می دهد بخش های مختلف سخت افزار و نرم افزار گوشی را بررسی کنند.

بوت لودر (Bootloader)

بوت لودر نرم افزاری است که پیش از اجرای اندروید، سخت افزار گوشی را آماده می کند. در بسیاری از گوشی ها برای نصب کاستوم رام باید بوت لودر آنلاک شود.

ریکاوری (Recovery Mode)

حالت ریکاوری محیطی جدا از سیستم عامل است که به کاربر اجازه می دهد کارهایی مثل ریست فکتوری، نصب آپدیت یا فلش رام را انجام دهد.

کرنل (Kernel)

کرنل هسته اصلی سیستم عامل است و ارتباط بین سخت افزار (مثل CPU، حافظه و دوربین) و نرم افزارهای موبایل را برقرار می کند.

فست بوت (Fastboot Mode)

فست بوت حالتی مخصوص دیباگ است که معمولا برای فلش کردن یا اجرای دستورات سطح پایین از طریق کامپیوتر استفاده می شود.

شبکه و ارتباطات:

IMEI (International Mobile Equipment Identity)

IMEI همان شماره شناسایی منحصر به فرد هر دستگاه است که برای ثبت دستگاه در شبکه مخابراتی استفاده می شود. اگر این شماره پاک یا تغییر کند، گوشی ممکن است دیگر آنتن ندهد.

Baseband

بیس بند نرم افزاری است که مدیریت ارتباطات رادیویی و شبکه موبایل را بر عهده دارد. بدون آن گوشی نمی تواند به شبکه وصل شود.

EFS Partition

بخشی از حافظه گوشی است که اطلاعات مهمی مثل IMEI و داده های شبکه در آن ذخیره می شود. آسیب دیدن این پارتیشن مساوی است با از دست رفتن آنتن و شبکه موبایل

NVRAM

نوار حافظه ای مشابه EFS که روی بعضی گوشی ها اطلاعات شبکه و تنظیمات IMEI در آن نگهداری می شود.

Modem File

فایلی مخصوص ارتباطات شبکه و آنتن است که در زمان فلش کردن یا رفع مشکل آنتن، روی گوشی نصب می شود.

بازیابی و تعمیر:

Hard Reset

به معنی بازگرداندن گوشی به تنظیمات کارخانه است. در این حالت همه اطلاعات شخصی شما پاک می شود و گوشی مثل روز اول می شود.

Soft Reset

ریست نرم افزاری ساده که فقط باعث راه اندازی مجدد گوشی می شود و اطلاعات پاک نمی شوند.

بریک (Bricked)

وقتی گوشی به خاطر فلش اشتباه یا مشکل جدی دیگر روشن نشود و عملا تبدیل به یک وسیله بلااستفاده شود، اصطلاحا بریک شده است.

آنبریک (Unbrick)

یعنی زنده کردن دوباره گوشی بریک شده از طریق فلش کردن یا ترمیم فایل های سیستمی

بهینه سازی و عملکرد:

Bloatware

برنامه های اضافی و از پیش نصب شده روی گوشی هستند که معمولا کاربرد خاصی ندارند و فقط حافظه و منابع دستگاه را اشغال می کنند.

کالیبره کرد باتری (Battery Calibration)

کالیبره کردن باتری برای هماهنگ شدن سنسور شارژ با ظرفیت واقعی آن است تا درصد شارژ دقیق تر نمایش داده شود.

پارتیشن کش (Cache Partition)

بخشی از حافظه موقت گوشی که اطلاعات کش برنامه ها در آن ذخیره می شود. پاک کردن این بخش می تواند سرعت گوشی را افزایش دهد.

سایر اصطلاحات پرکاربرد

OTA (Over The Air)

بروزرسانی هایی هستند که مستقیم از اینترنت دریافت و بدون نیاز به فلش دستی نصب می شوند. این نوع آپدیت‌ها معمولا از طرف شرکت سازنده منتشر می شوند.

اهمیت آشنایی با اصطلاحات نرم افزاری موبایل

آشنایی با اصطلاحات نرم افزاری تلفن های همراه فقط مخصوص تعمیرکاران حرفه ای نیست. حتی اگر یک کاربر معمولی باشید، دانستن مفاهیمی مثل رام، فریمور، روت، فلش، کاستوم رام، FRP، جیلبرکینگ، QCN، ENG و DRK به شما کمک می کند تا در هنگام بروز مشکل، سردرگم نشوید و سریع تر راه حل را پیدا کنید.

وقتی بدانید رام چیست یا فلش چه کاری انجام می دهد، در زمان تعمیر یا نصب نرم افزارهای جدید، با آگاهی بیشتری تصمیم می گیرید و خطرات احتمالی را بهتر می شناسید. برای کاربران عادی، آشنایی با اصطلاحات پایه ای مانند رام، فریمور و ریست کافی است. اما اگر جزو کسانی هستید که دوست دارید گوشی خود را اصطلاحا کاستومایز (شخصی سازی) کنید، مفاهیمی مثل روت، کاستوم رام یا بوت لودر برایتان ضروری خواهد بود.

نکات مهم قبل از هر تغییر

قبل از فلش کردن یا نصب رام، همیشه از اطلاعات مهم خود بکاپ بگیرید. این تغییرات معمولا حافظه داخلی را پاک می کنند و اگر نسخه پشتیبان نداشته باشید، تمام عکس ها و فایل های شما از بین خواهد رفت.

نکته مهم دیگر این است که همیشه فایل های مورد نیاز را از منابع معتبر دریافت کنید. استفاده از فریمور یا کاستوم رام ناشناس می تواند باعث بریک شدن گوشی یا مشکلات امنیتی شود. در اسنپ بوت ما مجموعه ای کامل از فریمورهای رسمی و کاستوم رام های تست شده برای مدل های مختلف گوشی آماده کرده ایم تا با خیال راحت تر بتوانید دستگاه خود را مدیریت کنید.

دانش و آگاهی، بهترین ابزار شما در کار با دستگاه های هوشمند است. وقتی اصطلاحات نرم افزاری موبایل را بشناسید، نه تنها در زمان تعمیر و فلش کردن تصمیمات بهتری می گیرید، بلکه می توانید امکانات جدیدی به گوشی خود اضافه کنید و تجربه کاربری متفاوتی داشته باشید.

⚠️ هشدار: این مقاله صرفا جنبه آموزشی دارد. اسنپ بوت هیچ مسئولیتی در قبال آسیب های ناشی از استفاده نادرست از فایل ها و این اطلاعات ندارد.

ادامه مطلب